در آستانه مسابقات جهانی بسکتبال سه نفر دانشجویان/ مصاحبه با یگانه رنجبر
در آستانه‌ی مسابقات جهانی بسکتبال سه‌نفره دانشجویان در روسیه، تیم دختران دانشگاه آزاد اسلامی تهران به‌عنوان نماینده‌ی ایران خود را برای حضوری قدرتمند آماده می‌کند. این تیم که با ترکیب ( یگانه رنجبر- زهرا مقدسی- هستی دلریش- مارال خانلری) بازیکنان جوان، باانگیزه و آینده‌دار شکل گرفته، طی ماه‌های اخیر مسیر سخت و فشرده‌ای را پشت سر گذاشته تا سهمیه حضور در این رقابت‌ها را کسب کند. حالا، در گفت‌وگویی صمیمی با یگانه رنجبر، یکی از بازیکنان اصلی تیم، درباره‌ی مسیر رشد، چالش‌ها، انگیزه‌ها و حس‌وحال حضور در چنین رقابت مهمی صحبت کرده‌ایم.
درباره‌ی رقابت‌های انتخابی بازی‌های جهانی روسیه برایمان بگو، سطح مسابقات چطور بود و تیم شما چطور توانست جواز حضور را کسب کند؟
این رقابت‌ها بین تیم‌های دانشگاهی کشور برگزار شد و هر تیمی که در این مرحله قهرمان می‌شد، سهمیه حضور در بازی‌های جهانی روسیه رو به‌دست می‌آورد. خوشبختانه تیم دختران دانشگاه آزاد اسلامی تهران توانست مقام قهرمانی را کسب کند و به عنوان نماینده ایران در مسابقات جهانی انتخاب شود.
در این رقابت‌ها تیم‌های زیادی از سراسر کشور حضور داشتند؛ از دانشگاه‌های مطرحی مثل دانشگاه تهران، صنعتی شریف، شهید بهشتی، فرهنگیان و همچنین واحدهای مختلف دانشگاه آزاد. در مجموع حدود ۱۵، ۱۷ تیم در این مرحله شرکت کرده بودند. سطح بازی‌ها واقعاً بالا بود و رقابت بین دانشگاه‌ها بسیار نزدیک پیش رفت.
تفاوت بسکتبال سه‌نفره با پنج‌نفره از نظر فنی و ذهنی چیه؟ و به نظرت برای موفقیت در ۳×۳ باید روی چه مهارت‌هایی بیشتر تمرکز کرد؟
بازی سه‌نفره در واقع یک نیمه‌ی زمین انجام می‌شود و از نظر سرعت کاملاً با بسکتبال پنج‌نفره فرق دارد. چون فضای بازی کوچکتر است و همه چیز سریع‌تر اتفاق می‌افتد و بازیکن باید در لحظه تصمیم بگیرد. به نظر من، مهم‌ترین اصل در این نوع بازی، هماهنگی و همدلی تیمی است. بدون ارتباط و درک متقابل بین بازیکن‌ها، حتی اگر مهارت فردی خیلی بالا باشد، تیم نتیجه نمی‌گیرد. از طرف دیگر، مهارت‌های فردی هم اهمیت زیادی دارند؛ چون در بازی سه‌نفره موقعیت‌های زیادی پیش میاد که باید یک‌به‌یک (One on One) بازی کنی، شوت بزنی، دفاع کنی و ریباند انجام دهی. در واقع، تیمی که بتواند بین مهارت فردی و هماهنگی گروهی تعادل برقرار کند، تیم موفق‌تری است. اگر فقط مهارت‌های فردی قوی باشد ولی همکاری تیمی ضعیف، در لحظه‌های حساس تیم دچار افت می‌شود. به نظر من بسکتبال امروز، چه در قالب سه‌نفره و چه پنج‌نفره، به سمتی رفته است که فقط تکنیک فردی کافی نیست. مثل تیم‌های بزرگ دنیا، مثلاً تیم کرواسی در رده زیر ۲۳ سال که هم بازیکن‌های با مهارت بالا دارند و هم انسجام تیمی فوق‌العاده. ترکیب این دو تا عامل باعث می‌شود یک تیم واقعاً “تیم” شود.
علاقه‌ات به بسکتبال از کجا شکل گرفت و چطور مسیرت در این رشته آغاز شد؟
شروع بسکتبال برای من از ده سالگی بود. در واقع، تابستان و اوقات فراغت باعث شد احساس کنم نیاز به یک فعالیت جدی دارم. در ابتدا در کلاس‌های بسکتبال ثبت‌نام کردم و به مرور با دوستانم تمرین‌های بیشتری انجام دادیم. همین تمرین‌ها باعث شد علاقه‌ام به این رشته بیشتر شود. البته حمایت خانواده‌ام هم در ادامه‌ی مسیر نقش مهمی داشت.
از سال بعد، یعنی در یازده‌سالگی، وارد مسابقات کشوری دانش‌آموزی شدم و تجربه‌ی حضور در رقابت‌های رسمی را پیدا کردم. پس از آن، در المپیاد نخبگان شیراز با مربیگری خانم محمودی برای تیم خراسان رضوی به میدان رفتم که مقام دوم را در این مسابقات کسب کردیم.
در آن رقابت‌ها، استعدادیاب هایی از فدراسیون بسکتبال از جمله خانم سوسن فتحی حضور داشتند،. آن مسابقات در واقع نخستین اردوی جدی من بود و خوشبختانه توانستم عملکرد خوبی داشته باشم و یکی از بهترین بازیکنان المپیاد نخبگان شیراز انتخاب شوم. و به اردوی استعدایابی و نخبگان بسکتبال دعوت شدم.
بعد از آن تجربه موفق در المپیاد، چه اتفاقی افتاد که مسیرت به سمت تیم‌های ملی و سطح بالاتر پیش رفت؟
بعد از آن رقابت‌ها، وقتی سطح اردوهای ملی را از نزدیک دیدم، واقعاً انگیزه‌ام چند برابر شد. حس کردم باید بیشتر تمرین کنم و تلاش‌هایم را جدی‌تر ادامه بدهم.
در سال ۱۳۹۹، با وجود شرایط سخت دوران کرونا که سالن‌ها تعطیل شده بود و تمرینات حضوری برگزار نمی‌شد، سعی کردم برنامه تمرینی شخصی برای خودم داشته باشم و مربی خصوصی گرفتم و در زمین استریت تمرین می کردم. به خاطر دارم که همان سال، در اواخر خردادماه، از طرف فدراسیون نامه‌ای صادر شد ( در زمان ریاست فدراسیون آقای طباطبایی) و من به اردوی انتخابی بازی‌های اسکیل چلنج جام جهانی دعوت شدم که با نظارت خانم فتحی برگزار می‌شد.
ما در آن مقطع در اردویی کوتاه‌مدت شرکت کردیم و سطح آمادگی‌مان بسیار بالا بود. حتی رکوردهای خوبی هم ثبت کرده بودیم و واقعاً امید داشتیم که به مقام قهرمانی برسیم. و به دلیل اینکه کرونا بود، مسابقات به‌صورت آنلاین برگزار می‌شد. در روز مسابقه، بعد از انجام بازی‌های مرحله گروهی، در مرحله پلی‌آف با تیم اسرائیل روبه‌رو شدیم. متأسفانه به‌دلیل مسائل سیاسی، اجازه برگزاری بازی صادر نشد و عملاً از رقابت کنار رفتیم. این اتفاق برای ما خیلی ناراحت‌کننده بود، چون مطمئن بودیم می‌توانستیم نتیجه‌ی خیلی خوب و حتی مدال بگیریم. اما متاسفانه بدین صورت پایان یافت.
حضور در اردو و رقابت‌های تیم ملی زیر ۱۶ سال چه تجربه‌ای برایت داشت و چطور روی رشدت به‌عنوان بازیکن تأثیر گذاشت؟
دعوت شدن به تیم ملی زیر ۱۶ سال برای من نقطه عطف بزرگی بود. بعد از اینکه به اردو دعوت شدم، انگیزه‌ام چند برابر شد و تمریناتم رو با جدیت بیشتری ادامه دادم. هدفم مشخص بود و تمام تلاشم را کردم تا در ترکیب نهایی باشم. اردوهای خیلی سخت و فشرده‌ای داشتیم؛ از بین ۷۰۰ نفر، در نهایت ۱۲ نفر انتخاب شدند و تیم واقعاً یک‌دست و باانگیزه‌ای تشکیل شد. متأسفانه با توجه به شرایط گروه‌بندی و نتایج بازی‌ها، به فینال نرسیدیم، اما تجربه‌ی ارزشمندی بود بعد از اتمام این بازی ها، به دلیل انتقال شغلی پدرم از مشهد به تهران آمدیم. این جابه‌جایی برای من اتفاق مهمی بود، چون فرصت‌های بیشتری برای پیشرفت در بسکتبال برای من در شهر تهران فراهم شد. در تهران، من پیش خانم زهرا اسلام زاده رفتم و در تیم ای زی بسکتبال بازی میکردم، در این مدت ، خانم اسلام زاده واقعاً نقش مهمی در رشد من داشتند، چه از نظر فنی، چه از نظر روحی و روانی و همیشه حامی من بودند، حتی وقتی خسته می‌شدم یا به بن‌بست می‌رسیدم، با حرف‌ها و انرژی مثبتشان دوباره انگیزه می‌گرفتم. واقعاً براشان احترام زیادی قائلم و همیشه سپاسگزارم.
زهرا اسلام زاده، مربی یگانه رنجبر در این خصوص گفت؛
این بازیکن درصد موفقیت بسیار بالایی در شوت‌های ۳ امتیازی و حتی در شوت‌های میدرنج دارد. اما نکته‌ی مهم این است که برای رسیدن به بهترین عملکردش، باید در تنظیمات ذهنی و روانی خاصی قرار بگیرد. اگر از آن حالت تمرکز و انگیختگی خارج شود، ممکن است ریتم بازی‌اش به هم بریزد. بنابراین نقش مربی در ایجاد آن شرایط روحی مناسب برای او بسیار تعیین‌کننده است.
در مسیر ورزشی‌ات با چه محدودیت‌ها و چالش‌هایی روبه‌رو بودی؟
واقعیت این است که من همیشه سعی کرده‌ام خودم را با محدودیت‌ها وفق بدهم. هیچ‌وقت اجازه ندادم این مسائل برایم تبدیل به مانع بشوند یا باعث شوند که مسیرم متوقف شود. برعکس، تلاش کردم همراه با آن محدودیت‌ها حرکت کنم و با شرایط کنار بیایم تا مسیرم ادامه پیدا کند.
البته بعضی مواقع محدودیت‌هایی وجود داشته؛ مثلاً زمانی که برای تمرین در دوران کرونا جدی‌تر آماده می‌شدم، سالن تمرین به‌سختی در دسترس بود. بیشتر سالن‌ها در اختیار پسرها قرار می‌گرفت و ما زمان محدودی برای تمرین داشتیم. این مسائل همیشه هست، اما من سعی می‌کنم روی بخشی تمرکز کنم که در اختیار خودم است، نه مسائلی که دست من نیست.
در کل، احساس نمی‌کنم در مسیرم با چالش غیرقابل‌حلی روبه‌رو شده باشم. البته این تفاوتِ شرایط بین دخترها و پسرها همیشه وجود دارد، اما ترجیح می‌دهم به‌جای تمرکز روی آن، روی رشد خودم کار کنم و با تلاش بیشتر جبرانش کنم.
قبل از مسابقه چه کارهایی انجام می‌دهی تا از نظر ذهنی و روحی آماده شوی؟
من معمولاً قبل از بازی‌ها سعی می‌کنم خودم را از نظر ذهنی آرام کنم. همیشه چند دقیقه‌ای با خودم خلوت می‌کنم، به عملکردم فکر می‌کنم و با خودم حرف می‌زنم. این کار باعث می‌شود ذهنم آرام‌تر شود و تمرکزم بالاتر رود.
یکی دیگه از کارهایی که انجام می‌دهم، گوش دادن به آهنگ است. معمولاً سراغ آهنگ‌های ریتمیک و انرژی‌بخش می‌روم. گاهی رَپ، گاهی هم آهنگ‌های خارجی که حس مثبتی بهم میدهند. این موسیقی‌ها کمک می‌کنند وارد حال و هوای بازی شوم و هیجانم را کنترل کنم.
همیشه قبل و بعد از مسابقه هم با خانواده‌ام تماس می‌گیرم، مخصوصاً با مادرم. صحبت با او واقعاً برایم آرامش‌بخش است؛ زمانی که صدای مادرم رو می‌شنوم، همه استرسم از بین می‌رود. تماس با پدرم هم همین حس را دارد، هر دو آنها بزرگ‌ترین دلگرمی من هستند، حتی وقتی از آنها دور هستم.
در مسیرت تا امروز چه کسانی بیشترین نقش و تأثیر را در پیشرفتت داشتند؟
واقعاً از همه مربی‌ها و کسانی که در این مسیر کنارم بودند از صمیم قلب تشکر می‌کنم. اگر حمایت و زحمات آنها نبود، قطعاً من امروز اینجا نبودم. همیشه پشت من بودند، دلگرمی دادند و باعث شدند با جدیت و هدف بیشتری تمرین کنم و پیش بروم. در طول این سال‌ها با مربی‌های مختلفی کار کردم و از هر کدام چیزهای زیادی یاد گرفتم. هر تجربه و نکته‌ای که با من به اشتراک گذاشتند، در پیشرفت من تأثیر مستقیم داشت. همان جزئیات کوچیک و نکات فنی بود که کمکم کرد بهتر شوم و مسیرم را درست‌تر ادامه بدهم.
در کنار همه‌ی این‌ها، قبل از هر چیز، از خداوند شکرگزارم. واقعاً باور دارم که هر چی دارم از لطف و حمایت خداست؛ همیشه حضورش را کنارم حس کرده ام .
*رسانه تخصصی بسکتبال زنان چهل*
